نماز شب (قرآن)از نمازهایی که در آیات قرآن به آن اشاره شده، «نماز شب» است. ۱ - وجوب نماز شبمأمور بودن پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله به تهجّد و نماز شب: ۱. «وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَكَ عَسى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقاماً مَحْمُوداً؛و پاسى از شب را از خواب برخيز، و قرآن و نماز بخوان. اين يك وظيفه اضافى براى توست؛ اميد است پروردگارت تو را به مقامى در خورِ ستايش برساند.»بنابرقولى، مقصود از «من الليل فتهجد ...» نماز شب است. ۲. «وَ مِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَ أَدْبارَ السُّجُودِ؛ولى ما آنچه را زمین از بدن آنها مى‌كاهد؛ مى‌دانيم و همه ذرّات آن را گردآورى مى‌كنيم و نزد ما كتابى است كه همه چيز در آن محفوظ است.» ۳. «وَ مِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَ إِدْبارَ النُّجُومِ؛همچنين به هنگام شب او را تسبيح گوى و نيز به هنگام پشت كردن ستارگان (و طلوع صبح).» ۴. «يا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ • قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا • نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَلِيلًا • أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا إِنَّ ناشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئاً وَ أَقْوَمُ قِيلًا؛اى جامه به خود پيچيده! شب را، جز كمى، به پاخيز. نيمى از شب را، يا كمى از آن كم كن، يا بر نصف آن بيفزا، وقرآن را با تامّل و دقت بخوان. به يقين نماز و عبادت شبانه گامى استوارتر و گفتارى پايدارتر است.» ۵. «إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنى مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَ نِصْفَهُ وَ ثُلُثَهُ وَ طائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ ...؛پروردگارت مى‌داند كه تو و گروهى از آنها كه با تو هستند نزديک دو ثلث از شب يا نصف يا ثلث آن را به پا مى‌خيزيد....» ۶. «وَ مِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَ سَبِّحْهُ لَيْلًا طَوِيلًا؛و پاسى از شب را براى او سجده كن، و مقدارى طولانى از شب، او را تسبيح گوى.» ۲ - استحباب نماز شباستحباب نماز شب و تهجّد بر مؤمنان: ۱. «الصَّابِرِينَ وَ الصَّادِقِينَ وَ الْقانِتِينَ وَ الْمُنْفِقِينَ وَ الْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحارِ؛آنها كه در مسير اطاعت و ترک گناه، استقامت مى‌ورزند؛ راستگو هستند؛ در برابر خدا خضوع، و در راه او انفاق مى‌كنند؛ و در سحرگاهان از خداوند، آمرزش مى‌طلبند.»در روايت منقول از امام صادق علیه‌السلام «والمستغفرين بالاسحار» به نماز شب تفسير شده است. ۲. «إِنَّما يُؤْمِنُ بِآياتِنَا الَّذِينَ إِذا ذُكِّرُوا بِها خَرُّوا سُجَّداً ... • تَتَجافى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَ طَمَعاً ...؛تنها كسانى به آيات ما ايمان مى‌آورند كه هر وقت اين آيات به آنان يادآورى شود به سجده مى‌افتند ... پهلوهايشان از بسترها دور مى‌شود و شبانگاه به پا مى‌خيزند و رو به درگاه خدا مى‌آورند و پروردگار خود را با بيم و اميد مى‌خوانند....» ۳. «كانُوا قَلِيلًا مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ؛آنها كمى از شب را مى‌خوابيدند، و در سحرگاهان استغفار مى‌كردند.» ۴. «إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنى مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَ نِصْفَهُ وَ ثُلُثَهُ وَ طائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ ... فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ ... فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنْهُ ...؛پروردگارت مى‌داند كه تو و گروهى از آنها كه با تو هستند نزديک دو ثلث از شب يا نصف يا ثلث آن را به پا مى‌خيزيد؛ ... اكنون آنچه براى شما ميسّر است قرآن بخوانيد. ... پس آنچه براى شما ممكن است از آن تلاوت كنيد....» ۳ - عناوین مرتبطتهجد (قرآن). ۴ - پانویس۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۴۵۸، برگرفته از مقاله «نماز شب». رده‌های این صفحه : موضوعات قرآنی | نماز
|